Sau hơn mười mấy năm xa cách, bố con chúng tôi lại được gặp nhau, mừng vui khôn xiết. Tôi hỏi thăm Bố về những tháng ngày trong trại cải tạo, Bố vui vẻ trả lời những câu thật hồn nhiên dí dỏm: “Như là vào sa mạc và chịu cám dỗ ấy mà con”, “Trại cải tạo hả? không, cái túi của số phận”. Điều thứ nhất, từ sa mạc mà tôi ghi nhớ mãi là, ban đầu, Bố không đọc được kinh Lạy Cha vì cứ phải nghe chiếc loa phóng thanh rót vào tai những câu “….khó khăn nào cũng vượt qua, nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, kẻ thù nào cũng đánh thắng”. Chỉ ngay hôm sau, Bố có một kinh Lạy Cha mới để đọc và suy niệm : “Lạy Cha chúng con ở trên trời, chúng con nguyện danh Cha cả sáng…khó khăn nào cũng vuợt qua, nước cha trị đến…nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, ý Cha thể hiện dưới đất cũng như trên trời…kẻ thù nào cũng đánh thắng.” Điều thứ hai, tôi tâm đắc lắm là câu nói của Bố “Khi đã chấp nhận cái thân phận của mình theo thánh ý Thiên Chúa, thì dù ở trong cái túi của số phận cũng giống như ở trong “đồng cỏ xanh êm vui bên suối thơ” vậy con à”. Tôi thầm biết ơn những thử thách mà từ nhà đạo gọi là cơn cám dỗ.
Tôi muốn mượn những câu chuyện của Bố tôi, để bắt đầu cho những suy tư Chúa nhật thứ nhất mùa chay nầy..
-Tỉnh thức để lựa chọn
Chúa Thánh thần là nguồn mạch sự khôn ngoan; và chỉ có sự khôn ngoan siêu phàm ấy mới giúp tôi tỉnh thức để có sự lựa chọn đúng đắn nhất. Chúa Thánh Thần luôn hiện diện để hướng dẫn từng quyết định của tôi trong đời, chỉ tiếc là do tôi vô tâm: hoặc phủ nhận sự hiện diện của Ngài, hoặc tự phụ mà không cần đến trợ lực của Ngài. Thế thì cơn cám dỗ đầu tiên của tôi chính là “cái tôi”- cái tôi lúc nào cũng muốn vượt ra khỏi giới hạn nhỏ bé của mình, cái tôi muốn tự khẳng định mình có đủ quyền năng và tài trí, cái tôi không tôn vinh ai, không khuất phục ai, mà đòi người khác tôn vinh khuất phục mình… Chính vì cái tôi đầy lòng tham lam ấy, mà lòng tôi không còn một chỗ cho Chúa Thánh Thần ngự trị, cho nguồn khôn ngoan siêu việt, tuyệt đối một cơ may tác động. Và kết quả là, tôi dần lún sâu vào vực mê lầm, dần lao xa thật xa vào con đường cách xa Thiên Chúa.
Chính Chúa Giêsu khi bị cám dỗ về cái ăn, Ngài đã không nói rằng ‘tôi không đói, tôi không cần ăn’- nói theo kiểu nói của cái tôi tự mãn, nhưng Ngài nói: “ Người ta sống không nguyên bởi bánh, nhưng còn bởi mọi Lời Thiên Chúa phán ra”. Có thể hiểu rằng Ngài đang sống được nhờ sức chiến đấu, nhờ sự trợ lực của Thánh Thần, của Thánh Ý Thiên Chúa.
–Sự tinh vi của những cơn cám dỗ thời đại
Ở thời đại nào thì mưu cầu tồn tại vẫn luôn là thiết thực. Cái ăn, cái mặc, cái công danh sự nghiệp, cái vinh hoa phú quí, cái quyền bính hơn người luôn bám đuổi và thôi thúc con người ta khuất phục sự cần thiết của nó. Hết thời ăn no mặc ấm, đến thời ăn ngon mặc đẹp, rồi đến lúc ăn sang, mặc “mốt”… Mỗi thời mỗi cách, càng ngày càng tinh vi hơn, cuốn hút con người vào chỗ xác nhận sự cần thiết của các nhu cầu vật chất đến mức không thể không có. Sự lựa chọn trước những cuốn hút vật chất thời nay càng đòi hỏi sự khôn ngoan tỉnh thức nhiều hơn nữa. Cái giả và cái thật thời nay giống nhau như đúc: Hạnh phúc giả, hạnh phúc thật; đẹp giả, đẹp thật; giàu có giả, giàu có thật; đạo đức giả, đạo đức thật; nhân ái giả, nhân ái thật….
Thực tế cuộc sống chúng ta cho thấy thời nay con người ta thích cái giả, không phải vì không thích cái thật nhưng vì không tìm được cái thật, không có khát khao đi tìm cái thật, không biết tiêu chuẩn của cái thật, hoặc tự mãn với cái giả hiện có. Cái giả chính là cơn cám dỗ của thời nay. Ai cũng lao vào sức cuốn hút của cái giả mà không hề hay biết. Cơm bánh, bơ sữa, thịt thà, thức ăn bổ dưỡng, đều thật, nhưng lại đang phục vụ cho một cuộc sống giả. Vì cuộc sống trần gian cũng phải dừng lại theo thời gian. Sự giàu sang, chút hư danh, tiện nghi và các phương tiện, thấy cũng thật, nhưng đang xây dựng cho một cuộc sống giả. Và cái hào nhoáng của cuộc sống giả làm cho mắt con người ta không thể nhìn thấy được một cuộc sống thật sau cuộc sống nầy-cuộc sống vĩnh cửu.
-Vào sa mạc để kín múc ơn Chúa Thánh Thần
Vào mùa chay, nhận những tàn tro rắc trên đầu để nhớ thân phận nhỏ bé, giới hạn, ngắn ngủi của mình trên một vec-tơ thời gian đang đi về vô cực. Và hôm nay, cùng với Chúa Giêsu đi vào sa mạc của cõi lòng, để lòng mình trống trải mênh mông đón nhận sương trời là ơn thiêng vô biên chan chứa. Chính trong sa mạc trầm lắng, mỗi chúng ta sẽ nhận ra thân phận bé nhỏ, cái tôi mỏng dòn của mình, để mà xác nhận cách dứt khoát rằng: tôi cần có Thiên Chúa, cần có sự trợ lực của Chúa Thánh Thần để chiến đấu và chiến thắng. Những phút giây thinh lặng đầu ngày, hoặc cuối ngày trước khi vào giấc ngủ đã là thật cần thiết cho tôi để tâm trí tôi tan hòa trong tâm trí của Thiên Chúa, thì một lời nguyện tắt trước mỗi lựa chọn, giữa những xô bồ trong ngày càng quan trọng và cần thiết biết bao. Chính nhờ sự kết hợp khiêm tốn của tôi với ơn Chúa Thánh Thần, tôi mới có thể hóa giải những cơn cám dỗ nghiêng về sự thù hận, đổi thành nghiêng về sự yêu thương, than trách thành chấp nhận, đau khổ thành hạnh phúc, đói thành no, giả thành thật…cái túi của số phận thành cả một đồng xanh thơ mộng êm vui tươi mát… cả việc vận dụng cái khôn ngoan của loài người vào ơn cứu độ cho tôi theo Thánh Ý Thiên Chúa: “ Chúng con nguyện danh Cha cả sáng, khó khăn nào chúng con cũng vượt qua”
-Điều trăn trở cuối cùng
Có thể chính tôi trở thành cơn cám dỗ cho người khác, nếu tôi không có một cuộc sống công chính. Tiền bạc của tôi có thể mua cho người khác một vực sâu hỏa ngục, danh vọng của tôi có thể làm cho người khác điên đảo, quyền bính của tôi có thể đưa đẩy người khác vào chỗ tuyệt vọng, thói xa hoa của tôi là khởi đầu cho những đam mê đua đòi, mỗi lời khen tiếng chê của tôi đều có thể tác động đến cách sống dở-hay, tốt-xấu, tội lỗi-thánh thiện của người khác. Vậy điều trăn trở của tôi là tôi phải sống công chính.
Lạy Chúa, xin cho mỗi chúng con biết khao khát chính Thiên Chúa là nguồn hạnh phúc thật, để lòng chúng con không còn khao khát điều gì hơn nữa. Xin sức mạnh Chúa Thánh Thần giúp chúng con khôn ngoan tỉnh thức để lựa chọn những gì thuộc về Thiên Chúa và thuộc về cuộc sống trường sinh.
Cao Huy Hoàng